Bierling en de Stille Film


Geert Bierling begeleidt sinds zijn aanstelling in 1996 als stadsorganist van Rotterdam met grote regelmaat zwijgende of beter gezegd stille films op orgel, harmonium en piano in de Burgerzaal en in de Doelen. Dat doet hij vaak improviserend aan de hand van een Cue List waarin thema’s staan genoteerd die passen bij de film structuur.  En soms speelt hij uit een zelf gecomponeerde filmscore. 

Met pianist/organist Bert Mooiman vorm hij een duo dat zich waagt aan avontuurlijke ‘stand up improvisations’. Ter plekke geïmproviseerde begeleidingen.
 

Orgel en de Stille Film

Rotterdam heeft vanaf het begin van de ontwikkeling van de (zwijgende)  film een belangrijke plaats ingenomen. Zo werd het eerste bioscooporgel in Nederland geïnstalleerd in Rotterdam, opende hier Tuschinski zijn eerste bioscoop en werd hier ook de eerste geluidsfilm gepresenteerd. Tegenwoordig is het Filmfestival IFFR niet meer weg te denken uit deze stad.

Voor de Tweede wereldoorlog was in Rotterdam de belangrijkste Nederlandse bouwer van kerk- bioscoop- én theaterorgels gevestigd: de firma Standaart. Hun moderne instrumenten werden geroemd om de orkestrale romantische klank.


Het Concertorgel in de Burgerzaal behoort tot de weinig overgebleven Instrumenten van deze orgelbouwer Standaart. Het is weliswaar geen bioscooporgel, maar het instrument is voorzien van allerlei speelhulpen zodat het zeer geschikt is als begeleidingsinstrument van de zwijgende film. Dat laatste geldt ook voor het grote Doelenorgel. Door de vele elektronisch schakelingen die op verzoek van Geert Bierling tijdens de laatste renovatie zijn aangebracht en de vooraf instelbare vaste- en vrije combinaties en twee instelbare generale crescendo walsen en een setzer is ook dit orgel zeer wendbaar. Een lust voor het oog en oor zijn de filmconcerten in de Burgerzaal en de Doelen. 

De Burgerzaal, met zijn eclectische interieur uit de twintiger jaren, tijdens de filmconcerten ingericht als vooroorlogse cinema en de Grote Zaal van de Doelen waar een supergroot filmscherm in combinatie met het 80 registers tellende orgel de bezoeker meevoert vormen een perfecte ambiance.

Films
Geert Bierling's zwijgende filmrepertoire is breed:
Historisch beeldmateriaal uit het Rotterdamse Stadsarchief,
Video animaties en clips gemaakt door de Rotterdamse editor Arthur Bueno, 
Avondvullende zwijgende filmklassiekers,
Experimentele Franse en Duitse films uit de twintiger- en dertiger jaren,
Talloze films van de Parijse filmpionier Georges Méliès

Video Animaties
In opdracht gemaakt door Arthur Bueno
De Vier Jaargetijden / Antonio Vivaldi (40 min)
Le Moulin Rouge et Rhapsodie in Blue / George Gershwin (15 min.)
Paris et César Franck (10 min.)
Altaarstuk van de Gebroeders van Eijck (45 min) 
Symfonische Gedichten / Franz Liszt:
Prometheus
Orpheus
Symfonische Gedichten / Camille Saint-Saëns:
La Jeunesse d'Hercule  
Danse Macabre(1922)

Korte films van filmpionier Georges Méliès
Un Homme de Têtes (1898)
L’Homme Orchestre (1900)
L’Homme à la Tête en Caoutchouc (1901)
Voyage dans la Lune (1902)
Le Thaumaturge Chinois (1904)
Le Raid Paris-Monte Carlo en Deux heures en Automobile (1905)
Un Locataire Diabolique (1908)
Le Locataire Diabolique (1909)

De allereerste originele filmmuziek
L’Assassinat du duc de Guise (1908)
Met de originele filmscore van Camille Saint-Saëns
In drie versies : voor orgel solo / piano & harmonium / ensemble (vl1,vl2,va,vc,cb,harm,pi)

Van 1910 tot 1929
A Christmas Carol (1910) / J. Searle Dawley
Das Cabinet des Dr. Caligari (1920) /  Robert Wiene
The Hunchback of Notre Dame (1923) / Wallace Worsley
The Ten Commandments (1923) / Cecil B. DeMille
The Thief of Bagdad (1924) / Raoul Walsh
The Phantom of the Opera (1925) / Rupert Julian, Lon Chaney, Edward Sedgwick, Ernst Laemmle
Sunrise: A Song of Two Humans (1927) / Friedrich Wilhelm Murnau
King of Kings (1927) /  Cecil B. DeMille
L’Invitation au Voyage (1927) / Germaine Dulac
The Little Match Girl (1928) [La petite marchande d'allumettes] / Jean Renoir, 
La Passion de Jeanne d’Arc (1928) / Carl Theodor Dreyer
Pandora's Box (1929) / Georg Wilhelm Pabst

Buster Keaton
Neighbours (1920) / Buster Keaton
One Week (1920)  / Buster Keaton
The Haunted House (1921) / Buster Keaton
The Electric house (1922)  / Buster Keaton
The General (1926) / Buster Keaton
Steamboat bill Jr. (1928) / Buster Keaton

Charlie Chaplin
The Kid (1921) / Charlie Chaplin

Harold Lloyd
Ask Father (1919) Harold Lloyd
Haunted Spooks (1920) /  Hal Roach en Alfred J. Goulding
Safety Last! (1923 / Sam Taylor, Fred C. NewmeyerLloyd

Rotterdam Classics
Sinds 2007 organiseert het Stadsarchief Rotterdam de filmserie Rotterdam Classics - vertoningen van Rotterdamse filmklassiekers. De voorstelling bevat nooit, zelden, of lang niet vertoonde films van bekende en vergeten Rotterdamse filmmakers. Een aantal van deze filmvoorstellingen vond plaats in de Burgerzaal met live improvisaties op drukwindharmonium en het Standaart Concertorgel door Geert Bierling.

De Stad die Nooit Rust
De Stad Die Nooit Rust – 1928regie: Friedrich C. von Maydell, camera: Andor von Barsy

Verwoeste Stad I
Aanval op Rotterdam– 1940, 18’, Duits gesproken, Ufa Universum Film
Verwoestingen in Rotterdam – 1940, 4’, zwijgend, Jan Koelinga
Rotterdam aan den slag – 1946, 9’, H. van der Horst, A. Penning
En toch…Rotterdam – 1950, 45’, Polygoon-Profilti

Herdenkingsfilmconcert 14 mei
Verwoeste Stad – 1940, Polygoon/Profilti, samenstelling en montage Floris Paalman en Arthur Bueno

Sea & The City: Willy Mullens
Havens te Rotterdam (1921)  - Willy Mullens
Müller & Co. BV Rotterdam (1928) - Willy Mullens
Vervoer droogdok 8000 ton – Dok Tandjong Priok (1923) – Willy Mullens

Filmprojecten i.s.m. Gergiev Festival Rotterdam
Filmprojecten i.s.m. Stichting 14 mei